Her gün birçok elektrik tesisatı projesi çiziliyor. Sizce bu sistemler ne kadar güvenli? Prizlerimize kadar gelen elektrik ne kadar verimli? İşte bu anlamda topraklama kavramı büyük bir önem arz ediyor. Bu yazımızda prizlerin topraklamasının nasıl yapıldığı hakkında bilgiler vereceğiz.
Gerilimleri arasında faz farkı bulunan iki veya daha fazla tek fazlı sistemin birleştirilmesine trifaze denir. Bu sistemin üç tanesi faz bir tanesi ise nötr'dür. Bu üç faz hattı binaya eşit dağılacak bir şekilde aktarılır. Nötr hattı ise tek hat olduğu için tüm katlara ayrılır. Odanızdaki prizi incelediğiniz zaman 2 tane delik görürsünüz. Bu deliklerden biri faz diğeri ise nötr'dür. Şu ana kadar topraklamadan hiç bahsetmedik. Ne yazık ki ülkemizde, eski evler başta olmak zere topraklama adına iyi bir denetim yapılmadığı için evler sadece bahsettiğimiz bu düzende işliyor.
Topraklamanın genel mantığı, cihazdan gelen herhangi bir kaçak akımı topraklama hattı vasıtasıyla toprağa iletmektir. Topraklama çeşitlerini kısaca şu şekilde sıralayabiliriz.
Çubuk Elektrot ile topraklama
Levha Elektrodu ile topraklama
Şerit Elektrot ile yapılan topraklama
Kazayağı biçiminde topraklama
Metal elektrotlarla topraklama
Yeraltı su boruları ile topraklama
Bina ihata elektrodu ile topraklama
En yaygın kullanılan topraklama sistemi olan çubuk elektrodundan bahsedelim.
1 metrelik 2-3 adet bakır çubuk alınır. Bu çubukların çapı bölgeden çekilen akım miktarına bağlı olarak 12.5 mm ile 40 mm arasında olabilir
Eğer topraklamada birden fazla çubuk kullanıyorsak bu çubukların arasındaki mesafe en az bir topraklayıcı boyutunun iki katı olmalıdır
Bu bakır malzemeye kablo bağlanır
Toprak zemin üzerinde 1,5-2 metre çukur kazılır. Bu çukurun içine bakır malzeme yerleştirilir
Topraklama direncini düşürmek amacıyla, çukurun içine bentonite ve gem tozundan oluşan bir karışım 0,5 metre seviyesine kadar doldurulur
Bu işlemlerin ardından kalan derinlik toprak ile kapatılır
Çubuğa bağlanan kablo ise binanın topraklama hattına bağlanır
Topraklı bir prizin içerisinde üç tane bağlantı noktası bulunur. Bunlar, toprak, faz ve nötr'dür
Bu kontrol işlemini avometre ile yapacağız. İlk önce elimizdeki avometreyi voltmetrenin yüksek gerilim konumuna getirelim. Ölçümü direk prizden yapmak sakıncalı olacağından dolayı evde ek kablo ile prize giden cihazlardan biri olan bilgisayar kablosu ile yapacağız
Faz ve nötr arası 220V değerinde ya da bu değere yakın olmalıdır
Nötr ve toprak arası 0-1 V aralığında yer almalıdır
Faz ve toprak arası, topraklama bağlantımızda herhangi bir sıkıntı yoksa, 220 V civarında olacaktır. Eğer bu değer 0 V gibi küçük bir değer gösteriyorsa topraklama hattımızda bir problem var demektir.
Bilgi için :
info@alizeelektrik.com
27.04.2019